CHĂM SÓC TRẺ VIÊM ĐƯỜNG HÔ HẤP TRÊN TẠI NHÀ
Viêm đường hô hấp trên là tình trạng
viêm nhiễm ở mũi, hầu, họng, xoang, thanh quản. Đây là bộ phận tiếp xúc trực tiếp
với môi trường bên ngoài nên rất dễ bệnh, dễ tái phát đặc biệt là ở trẻ nhỏ dưới
2 tuổi và những trẻ đã mắc Covid 19, thường gặp khi thời tiết chuyển mùa.
Nguyên
nhân gây bệnh:
Do virus như cúm, virus hợp bào hô hấp
RSV, Corona... hoặc vi khuẩn như Hib, phế cầu...đặc biệt khi có yếu tố thuận lợi
như: dị ứng thời tiết với các loại dị nguyên khác nhau có trong không khí, khói
bụi hoặc tác động của hóa chất, khói thuốc lá. Một số yếu tố nguy cơ dễ bị bệnh
như trẻ nhỏ, sức đề kháng kém, môi trường sống ẩm thấp, kém vệ sinh...
Triệu
chứng viêm đường hô hấp trên:
- Ho, hắt hơi, ngạt mũi, chảy nước mũi,
đau họng, khản giọng, thở rít, khó thở
- Sốt, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, nôn, có
thể đi ngoài phân lỏng. Da có thể phát ban.
- Ngứa, đau mắt, chảy nước mắt, viêm kết mạc...
Biến
chứng của viêm đường hô hấp trên:
Trẻ bị viêm đường hô hấp trên nếu không
điều trị kịp thời rất dễ dẫn tới viêm đường hô hấp dưới (viêm phế quản, viêm phổi)
với những triệu chứng như: khó thở, thở nhanh, thở rít, rút lõm lồng ngực...
Cách
chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp trên:
Khi phát hiện trẻ có các biểu hiện của
viêm đường hô hấp, cha mẹ nên cho bé đi khám để được bác sĩ đánh giá đúng mức độ
bệnh. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ hoặc trung bình bác sĩ sẽ hướng dẫn cho cha mẹ cách
chăm sóc, theo dõi và điều trị tại nhà:
- Khi trẻ sốt trên 38°C (cặp nhiệt kế ở
nách) cho trẻ dùng thuốc hạ sốt Paracetamol 15mg/kg/liều, cách ≥ 4 giờ dùng lại
1 liều nếu trẻ lại sốt trên 38°C. Nên cho trẻ nằm trong phòng thoáng mát, chườm
mát ở các vùng trán, nách, bẹn bằng nước ấm.
- Trong trường hợp trẻ bị ngạt mũi hoặc sổ
mũi, cha mẹ dùng khăn giấy mềm lau sạch nước mũi, nước dãi, nhỏ dung dịch nước
muối sinh lý 0,9% vào 2 bên mũi để làm loãng dịch mũi sau đó dùng tăm bông sạch
để ngoáy mũi hoặc hút bằng dụng cụ hút mũi (không dùng miệng để hút mũi vì miệng
người lớn có nhiều vi khuẩn). Nên đặt bé nằm cao đầu hoặc bế bé ở tư thế đứng
song song với cơ thể mẹ.
- Nếu trẻ ho nhiều gây nôn, khó chịu hoặc ảnh
hưởng đến giấc ngủ, cha mẹ có thể sử dụng một số thuốc họ thảo dược an toàn hoặc
theo đơn của bác sĩ. Trẻ ho đờm mẹ có thể vỗ lưng giúp trẻ bài tiết đờm bằng
cách khum bàn tay vỗ nhẹ lưng bên trái rồi bên phải, mỗi bên vỗ 3 – 5 phút, nên
vỗ trước khi ăn hoặc sau khi ăn 2 giờ cho trẻ không bị nôn.
- Giữ ấm, vệ sinh thân thể và đảm bảo môi
trường sống sạch sẽ, thoáng mát, không hút thuốc hay đun bếp than trong phòng
trẻ.
- Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng: Đối với
trẻ bú mẹ, cho trẻ bú theo nhu cầu, bú nhiều lần hơn so với bình thường. Đối với
trẻ lớn, cho trẻ ăn thức ăn giàu chất dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt, cho trẻ
ăn thành nhiều bữa trong ngày, tăng cường rau xanh, trái cây, cho trẻ uống nhiều
nước lọc, nước hoa quả.
Các dấu
hiệu cần đưa trẻ đến bệnh viện khám lại ngay:
- Trẻ bỏ bú hoặc không ăn uống được gì.
- Nắp thanh quản Dây thanh quân
- Trẻ nôn nhiều hay co giật.
- Trẻ quấy nhiều hay mệt, li bì khó đánh
thức.
- Trẻ có 1 trong những dấu hiệu: thở
nhanh, thở rít hay khò khè, cánh mũi phập phồng, rút lõm lồng ngực, tím tái (kể
cả biểu hiện đỏ mặt hay tím tái trong cơn họ).
- Trẻ sốt cao từ 2 ngày trở lên hoặc sốt
cao dày cơn, khó hạ.
- Trẻ ho ra máu.
Cách
phòng ngừa bệnh viêm đường hô hấp trên:
- Cho trẻ bú mẹ ít nhất là 6 tháng đầu, đảm
bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý.
- Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch. Tiêm vắc
xin để ngừa một số bệnh viêm đường hô hấp: vắc xin phế cầu, cúm, sởi, ho gà, bạch
hầu, haemophilus influenzae...
- Đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài.
Không tiếp xúc trực tiếp với người có mầm bệnh.
- Tạo môi trường sống trong lành cho trẻ.
Vệ sinh tay, đồ chơi của trẻ thường xuyên.
- Giữ ấm cơ thể khi trời trở lạnh.
