Liên hệ
Tổng quan về cai nghiện ma túy sử dụng methadone
1. Tổng quan về Methadone
Methadone là một loại thuốc opioid tổng hợp được sử dụng trong điều trị thay thế cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện, đặc biệt là heroin. Nó hoạt động bằng cách gắn vào các thụ thể opioid trong não, giúp:
- Giảm các triệu chứng cai nghiện
- Giảm cơn thèm thuốc
- Chặn tác dụng của các opioid khác
Methadone cho phép người bệnh ổn định cuộc sống, cải thiện sức khỏe và khả năng làm việc. Tuy nhiên, việc sử dụng methadone phải được kiểm soát chặt chẽ bởi các chuyên gia y tế. Nghiêm cấm tự ý sử dụng hoặc buôn bán methadone vì nó vẫn là một chất gây nghiện và có thể nguy hiểm nếu sử dụng không đúng cách.
2. Các lo ngại phổ biến về điều trị Methadone
a) Methadone chỉ là chất gây nghiện thay thế:
- Đúng là methadone gây lệ thuộc về mặt thể chất (hội chứng cai khi ngưng sử dụng).
- Tuy nhiên, methadone không gây nghiện tâm lý: không gây thèm nhớ hay sử dụng mất kiểm soát như heroin.
- Methadone giúp người bệnh có thể sinh hoạt và làm việc bình thường, không bị ảnh hưởng bởi các cơn "phê" hay "vật vã".
b) Methadone khó bỏ hơn heroin:
- Hội chứng cai methadone có thể kéo dài đến 2 tháng, lâu hơn so với heroin.
- Tuy nhiên, cường độ của hội chứng cai methadone thường nhẹ hơn so với heroin.
- Hội chứng cai chỉ xảy ra nếu ngưng điều trị đột ngột. Nếu giảm liều dần dần dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, có thể tránh được hội chứng cai.
c) Vẫn sử dụng heroin khi đang điều trị methadone:
- Nguyên nhân chủ yếu là do sử dụng liều methadone không đủ, gây thèm thuốc.
- Một số bệnh nhân bị rủ rê bởi bạn bè hoặc muốn thử lại cảm giác "phê".
- Cần tuân thủ đúng liều lượng và tránh xa môi trường sử dụng ma túy để đạt hiệu quả tốt nhất.
d) Chuyển sang sử dụng ma túy khác:
- Methadone chỉ hiệu quả đối với nghiện các chất dạng thuốc phiện (như heroin).
- Methadone không có tác dụng với các loại ma túy khác như methamphetamine (hàng đá), cần sa.
- Cần kết hợp điều trị methadone với tư vấn tâm lý để giải quyết các vấn đề gốc rễ của nghiện.
e) Lo ngại về liều cao:
- Liều methadone phụ thuộc vào mức dung nạp của mỗi cá nhân, không phản ánh mức độ nặng nhẹ của nghiện.
- Một số trường hợp cần liều cao hơn, ví dụ như bệnh nhân đang điều trị ARV do có tương tác thuốc.
- Bác sĩ sẽ điều chỉnh liều phù hợp cho từng bệnh nhân để đạt hiệu quả tối ưu.
f) Lo ngại về tác hại gan:
- Nhiều nghiên cứu cho thấy methadone không gây tổn hại gan.
- Các tác dụng phụ thường gặp của methadone là nóng trong người và táo bón.
- Bệnh nhân sẽ được xét nghiệm và theo dõi chức năng gan định kỳ.
- Các vấn đề về gan ở người nghiện ma túy thường do viêm gan virus, rượu, HIV, hoặc các thuốc khác.
g) Không muốn đến phòng khám hàng ngày:
- Bệnh nhân bắt buộc phải đến cơ sở được cấp phép để nhận thuốc và uống tại chỗ.
- Không được mang thuốc về nhà hoặc mua bán tự do.
- Đây là quy định nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả của điều trị.
3. Các giải pháp cai nghiện ma túy khác
a) Cai nghiện bắt buộc tại trung tâm:
- Đăng ký với công an khu vực để được đưa vào trung tâm cai nghiện.
- Thời gian điều trị thường kéo dài từ 6 tháng đến 2 năm.
- Phương pháp này giúp cách ly người nghiện khỏi môi trường sử dụng ma túy.
b) Cai nghiện tự nguyện tại nhà:
- Sử dụng thuốc cai nghiện ma túy Heantos 4 để tự cai nghiện tại nhà.
- Cần có sự hỗ trợ của gia đình và tư vấn từ chuyên gia y tế.
- Phù hợp cho những người có động lực cai nghiện cao và môi trường gia đình ổn định.
c) Các phương pháp khác:
- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT)
- Liệu pháp động viên
- Các nhóm hỗ trợ (như Narcotics Anonymous)
- Điều trị bằng thuốc khác như buprenorphine
Mỗi phương pháp cai nghiện đều có ưu và nhược điểm riêng. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng người, mức độ nghiện, và hoàn cảnh cá nhân. Điều quan trọng là cần có sự tư vấn từ chuyên gia y tế để đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Bài viết được viết bởi ThS. Bs. Nguyễn Song Chí Trung
Đại học Y Dược Tp.Hồ Chí Minh
Liên hệ tư vấn hỗ trợ cai nghiện ma túy tại nhà
Dược sĩ Thủy: 0869065421 (zalo)
Dược sĩ Hải: 0869191080 (zalo)
